Chúng ta hít thở 23.000 lần mỗi ngày ở bất kỳ vị trí nào, không gian nào và khi chúng ta làm việc gì đều thở. Đối với hầu hết chúng ta, thở là điều chúng ta không nghĩ đến vì nó không phải là thứ chúng ta có thể nhìn thấy. Khi bạn không thể nhìn thấy các chất ô nhiễm như khí hoặc các hạt không nhìn thấy được, thì thật khó để biết có gì trong không khí xung quanh.
Có nhiều chất khác nhau được xác định là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí
Điều mà hầu hết mọi người không nhận ra là Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng hơn 90% dân số thế giới hít thở không khí không an toàn. Thống kê gây sốc này ảnh hưởng đến tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em, người già và bệnh nhân hen. Điều đáng quan tâm hơn là tình trạng ô nhiễm không khí đang ngày càng suy giảm, chúng đồng nghĩa với việc hậu quả mà con người gặp phải ngày càng cao.
Các chất gây ô nhiễm không khí ngoài trời chính là gì?
Kết quả phân tích đánh giá thực tế đã liệt kê các chất ô nhiễm điển hình gồm có:
- Ôzôn (O3)
Ôzôn ở tầng mặt đất (còn được gọi là ôzôn “xấu”) được tạo ra bởi một phản ứng hóa học khi có ánh sáng mặt trời hình thành giữa VOC do con người tạo ra và các ôxít nitơ. Điều này giải thích tại sao mặc dù máy ozone được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động sản xuất, làm sạch, khử trùng của con người nhưng sự tồn tại của ozone trong bầu không khí vẫn được xếp vào danh sách chất gây ô nhiễm.
- Ôxit nitơ (NOx)
Một loại ô nhiễm không khí đô thị nguy hiểm khác là một nhóm khí được gọi là các oxit nitơ . Chúng đều có tính phản ứng cao và không mùi. Chúng phản ứng trong không khí để tạo thành vật chất dạng hạt (PM) và ôzôn. Các nguồn nitơ oxit chính bao gồm xe cộ, nhà máy điện và các dạng đốt nhiên liệu khác.
- Carbon Monoxide (CO)
Carbon monoxide không màu và không mùi, nhưng có độc tính cao. Mặc dù thường được coi là một mối nguy hiểm trong nhà, nó cũng là một loại ô nhiễm không khí ngoài trời lớn. Các nguồn carbon monoxide ngoài trời có thể được tìm thấy trong nhiên liệu hóa thạch đốt từ xe cộ và máy móc hạng nặng.
- Lưu huỳnh đioxit (SO2)
Nếu bạn từng đi bộ dọc theo một con đường đông đúc, một chiếc xe tải lớn hoặc xe buýt có thể chạy ngang qua và để lại bạn trong một đám mây khí thải có mùi hăng hắc. Đám mây đó sinh ra từ việc đốt cháy dầu diesel và chứa lưu huỳnh điôxít , một phần của nhóm khí phản ứng mạnh được gọi là ôxít lưu huỳnh. Những chất khí này phản ứng trong không khí để tạo thành vật chất dạng hạt và ở nồng độ lớn sẽ dẫn đến sương mù.
Các nguồn đáng kể của SO2 bao gồm đốt nhiên liệu từ các ngành công nghiệp và nhà máy điện, cũng như tàu và phương tiện có thiết bị nặng. Núi lửa cũng là một nguồn phát thải khí SO2 tự nhiên.
- Vật chất dạng hạt (PM10 và PM2.5)
Sống ở một thành phố, bạn có thể đã bước ra ngoài căn hộ của mình và nhận thấy một lớp khói xám ngăn bạn nhìn rõ cảnh vật phía trước hàng dặm. Sương mù đó xuất hiện khi có nồng độ cao của các hạt vật chất (PM) trong không khí.
PM là một hỗn hợp các chất rắn hoặc các giọt lỏng trong không khí được phân loại theo kích thước:
- PM10 : Các hạt có thể hít phải có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 10 micromet. Ví dụ như bụi, phấn hoa và nấm mốc.
- PM2.5 : Các hạt mịn có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 micromet. Để nhìn vào góc độ này, chúng có kích thước bằng 1/3 sợi tóc người (quá nhỏ để mắt người có thể nhìn thấy).
Bụi mịn đến từ nhiều nơi khác nhau, bao gồm cả nguồn tự nhiên và nhân tạo. PM có thể được phát thải trực tiếp vào không khí hoặc hình thành trong khí quyển với một hỗn hợp các chất ô nhiễm khác. Môi trường đô thị như công trường xây dựng, khói bụi, hỏa hoạn và đường không trải nhựa trực tiếp phát ra các hạt thô hơn như bụi thổi gió, bụi bẩn, khói và bồ hóng. Những hạt này thường lớn hơn và tối hơn, do đó mắt người dễ nhìn thấy hơn.
Con người là đối tượng hàng đầu chịu ảnh hưởng từ chất gây ô nhiễm không khí
Ảnh hưởng sức khỏe của ô nhiễm không khí ngoài trời
Khí thải từ các nhà máy điện, ô tô và các ngành công nghiệp đô thị khác đang kết hợp để tạo ra các phản ứng hóa học có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Tiếp xúc với các chất ô nhiễm không khí đô thị, đặc biệt là PM và ozone, gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Do kích thước của chúng, PM sẽ tồn tại trong không khí, gây ô nhiễm và cuối cùng sẽ tìm đường xâm nhập vào cơ thể. Đặc biệt, PM2.5 có thể đi vào máu và đưa các chất ô nhiễm đến các cơ quan trong cơ thể.
Ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến tất cả mọi người (đặc biệt là những người được coi là có nguy cơ cao như trẻ em, người già và bệnh nhân hen).
Tiếp xúc ngắn hạn với các chất ô nhiễm không khí ngoài trời có thể gây ra:
- Bệnh hen suyễn trầm trọng hơn
- Nhịp tim không đều
- Các triệu chứng hô hấp như ho, thở khò khè hoặc khó thở
Tiếp xúc lâu dài với các chất ô nhiễm không khí ngoài trời có thể gây ra:
- Phát triển bệnh hen suyễn
- Đau tim không béo
- Suy giảm chức năng phổi
- Nhiễm trùng đường hô hấp
- Chết sớm ở những người bị bệnh tim hoặc phổi
Nguồn: https://learn.kaiterra.com/